Poznajmy się lepiej – o sztuce komunikacji pacjenta z dietetykiem

Planując rozpoczęcie diety na pewno niejednokrotnie zastanawiasz się nad tym jak zmieni się twoje odżywianie. Z czego będzie trzeba zrezygnować i czy uda ci się przestrzegać wszystkich zaleceń dietetycznych. Jest to zawsze początek czegoś nowego i innego, etap który wymaga ogromnej motywacji oraz jej ciągłego podtrzymywania. Możesz dokonywać zmian samodzielnie, kierując się wskazówkami dostępnymi w internecie lub książkach, a także poprzez współpracę z dietetykiem.

Jeżeli zdecydujesz się na zmianę diety z pomocą specjalisty będzie to dla ciebie tak samo wymagające jak w przypadku zmian wprowadzanych wg samodzielnie zdobywanej wiedzy. Zadaniem dietetyka jest jednak wspieranie i motywowanie pacjenta, pomoc w wyznaczeniu celu zmiany oraz wskazanie tego co jest realne i możliwe do osiągnięcia, a co takie nie jest i możliwe, że nigdy nie będzie. Dietetyk jest również najbardziej rzetelnym źródłem informacji w porównaniu do wielu sprzecznych ze sobą porad znajdujących się na portalach internetowych.

Jaka jest najskuteczniejsza forma dietoterapii?

W jaki sposób pacjent wraz z dietetykiem mogą dążyć do osiągnięcia sukcesu?

Bardzo istotna na początku jest sama gotowość pacjenta do rozpoczęcia zmian. Zdolność do przeanalizowania dotychczasowego odżywiania i chęć zakończenia go. Jeżeli nie jest możliwa rezygnacja z wielu własnych przyzwyczajeń, żadna dieta w dłuższej perspektywie nie będzie skuteczna. W sytuacji, gdy mamy już w sobie siłę i chęć do wprowadzenia nowego etapu w życiu, ważna jest otwartość i szczerość podczas spotkań z dietetykiem. Wyznaczenie możliwych do osiągnięcia celów, a także określenie błędów czy zaproponowanie produktów i posiłków, które przynajmniej na początku zachęcą jeszcze bardziej pacjenta do działania i wzmocnią jego motywację, jest możliwe tylko dzięki szczerej i świadomej rozmowie.

Relacja pacjent – dietetyk

Relacja dietetyka z pacjentem jest dla obu stron relacją trudną. Dla pacjenta, ponieważ przychodząc na spotkanie z dietetykiem pozwala obcej dla siebie osobie na poznanie swojego życia, odkrycia problemów oraz przedstawiania tego co lubi i czego nie lubi. Nie mówi o tym w czym się najlepiej czuje i co umie, ale o tym czego nie potrafi i co się nie udaje. Z perspektywy dietetyka trudnym procesem jest zajrzenie do czyjegoś życia oraz jadłospisu, znalezienie w krótkim czasie idealnej recepty na wszystkie błędy i problemy oraz jak najszybsze wprowadzenie skutecznych zmian. Najprostszym sposobem zawsze było rozpisanie jadłospisu np. na 14 dni, wypisanie produktów zalecanych i niezalecanych w diecie, a następnie przekazanie tych wszystkich materiałów pacjentowi. Czasem ta metoda jest wystarczająca, zazwyczaj jednak nie. Są różne grupy pacjentów, a nawet można stwierdzić, że każda osoba jest inna i inaczej radzi sobie z wprowadzaniem nowej diety przy pomocy rozpisanego dla niej indywidualnego jadłospisu. Z motywacją bywa różnie, czasem starcza jej na dwa tygodnie, czasem na miesiąc albo trzy miesiące. Dla niektórych osób każda analiza składu ciała to cel i motywacja – bo kilogramów jest mniej, więc dieta jest skuteczna i można ją kontynuować. Jak masa ciała nie zmienia się to motywacja słabnie lub znika. Trudno dziwić się takiej sytuacji – motywacją są w niej wyłącznie spadające kilogramy. Nikt nie myśli o tym jak będzie się odżywiał za pół roku lub rok po skończeniu diety. Ważne by chociaż na chwilę zatrzymać zwiększającą się masę ciała i chociaż przez chwilę poczuć się szczuplej lub zdrowiej.

Istota efektywnej komunikacji w dietoterapii

Najtrudniejszy komunikat dietetyka do pacjenta, jak również najistotniejszy i przekazany jak najwcześniej powinien być taki, że zmiana diety to nie zmiana masy ciała tylko zmiana odżywiania. Wpływu diety na stan zdrowia nie zmieni detoks 14-dniowy, głodówka 3-dniowa czy kuracja koktajlami. Potrzebne jest inne odżywianie. Decyzją pacjenta jest oczywiście podjęcie się takiego wyzwania lub chociaż jego próba, ale nic nie zmienia się w tydzień ani w 3 miesiące. Jest wiele modeli odżywiania proponowanych przez znanych lub mniej znanych dietetyków. Prawdą jest również, że nie ma jednej drogi ściśle dopasowanej dla wszystkich, i takiej żeby każdy czuł się tak samo dobrze i zdrowo. Pacjent dzięki spotkaniom z dietetykiem, otwartości, wytrwałości i szczerości podczas rozmów, może razem z nim stworzyć taki indywidualny model dla siebie.

Nie da się oszukać człowieka mówiąc mu, że w życiu wszystko przychodzi łatwo i powinno być łatwe. Jeżeli chcemy coś zrobić musimy się postarać i napracować. Może się nie udać, ale nie próbując nie przekonamy się ile tak naprawdę sami potrafimy. Współpraca z dietetykiem jest trudna, nieudane próby zmieniania diety mogą być zniechęcające, ale nigdy nie należy rezygnować z podjętej walki. Coś co trudno się zdobywa i o co trzeba się starać najbardziej cieszy.